Saskačevan
Saskačevan, najsunčanija provincija, je jedna od tri prerijske kanadske provincije. Nalazi se između provincija Manitoba i Alberta, na severu se graniči sa Severozapadnim teritorijama, dok južnu granicu deli sa američkim državama Montana i Severna Dakota.
Populacija provincije iznosi nešto više od 1.1 milion stanovnika što je smešta na šesto mesto kanadskih federalnih jedinica po broju stanovnika.
Glavni grad i administrativni centar Saskačevan provincije je Ridžajna, dok je Saskatun najveći grad. Provincija je dobila ime po reci Saskačevan što na jeziku plemena Kri znači “reka koja brzo teče”.
Istorija
Saskačevan predstavlja provinciju sa najvećim brojem preostalih zajednica Prvih naroda i Metisa u Kanadi. Veliki broj starosedelačkih naroda različitog porekla je naseljavalo teritoriju današnjeg Saskačevana do dolaska Evropljana na ove predele. Prvi evropljani su na ovu teritoriju došli krajem 17. veka i uglavnom su to bili istraživači i trgovci krznom.
Sve do kraja 19. veka ova teritorija je bila pod kontrolom kompanije Hadsons Bej koja je kontrolisala veliki deo današnje Kanade i držala monopol nad trgovinom krznom. Teritoriju današnjeg Saskačevana Kanada je 1870. godine pripojila Severozapadnim teritorijama i u ovom periodu dolazi do rasta populacije i naseljavanja velikih nenaseljenih predela, migrantima sa raznih strana, a posebno iz istočne Evrope.
Saskačevan postaje odvojena provincija Kanade 1905. godine donošenjem Saskačevan akta.
Industrija
Saskačevan je vodeća kanadska provincija po pitanju uzgajanja i proizvodnje žitarica. Ova provincija proizvodi 28% ukupno proizvedenih žitarica i čak 54% proizvedene pšenice. Kroz istoriju poljoprivreda predstavlja glavnu granu industrije u ovoj provinciji, pored pšenice kao ključne žitarice, provincija ima velikog udela u proizvodnji lana, raži, ovsa, ječma, kao i slačice čiji je najveći izvoznik na svetu.
Rudarstvo predstavlja drugu veliku industriju provincije Saskačevan, usled prirodnih bogatstava kojima obiluje. Provincija je veoma bogata mineralima kao što su kalijum, uranijum, ugalj, nafta i prirodni gas i jedna je od najvećih izvoznika kalijuma i uranijuma.
Značajan udeo industrije čine delatnosti vezane za sektor finansija, osiguranja i nekretnina.
Klima
Provincija Saskačevan je poznata i kao sunčana provincije jer ima najviše sati sunca godišnje od svih kanadskih provincija. Kontinentalni geografski položaj provincije i udaljenost od velikih vodenih površina utiče na to da provincijom uglavnom vlada kontinentalna klima sa hladnim zimama i veoma toplim letima.
Ovaj tip klime je zastupljen u centralnim i istočnim delovima provincije, dok je u jugozapadnom delu zastupljaniji stepski tip, a na samom severu subarktički tip klime.
Kontinentalni položaj utiče na to da se padavine u ovoj provinciji slabe i od padavina najčešće su snežne padavine, dok je pojava suša česta. Saskačevan je najaktivniji predeo Kanade u pogledu pojave tornada i olujnih vetrova.
Gradovi
Ridžajna je glavni i drugi naveći grad u provinciji Saskačevan i ima oko 240.000 stanovnika. Pre formiranja provincije Saskačevan, Ridžajna je bila prestonica Severozapadnih teritorija, a glavni grad Saskačevana je postala 1906. godine. Ime je dobila po latinskoj reči za kraljicu u čast kraljice Viktorije. Veliki broj migranata koji su u ove predele došli sa svih strana sveta su doprineli stvaranju jednog multikulturalnog društva i grada, što je doprinelo proglašavanju Ridžajne za kulturnu prestonicu Kanade. Ridžajna ima snažnu uslužnu industriju, a pored toga ima koristi i od prirodnih bogatstava i povezanih industrija koje se nalaze u neposrednoj okolini grada.
Saskatun je sa oko 300.000 stanovnika najveći grad provincije Saskačevan. Kroz grad protiče Saskačevan reka koja doprinosi slikovitom izgledu grada, koji često zbog brojnih mostova upoređuju sa Parizom. Raznovrsan kulturni život grada uključuje niz poznatih festivala, kao što su džez festival, međunarodni festival alternativne umetnosti ili festival posvećen Šekspiru… Saskatun je doživeo veliku transformaciju od nekadašnjeg poljoprivrednog i rudarskog centra u grad čija industrija se oslanja na visoke tehnologije i finansije. Grad je prepoznat kao jedan od lidera u poljoprivrednoj biotehnologiji zbog čega i privlači značajne investicije velikih farmaceutskih kompanija.
Pored ova dva najveća grada, u provinciji se nalaze i: Mus Džo, Prins Albert, Svift Karent…
Aktivnosti i atrakcije
Nacionalni park princ Albert
Ovaj nacionalni park se nalazi u centralnom delu i predstavlja predeo koji obiluje močvarama, jezerima i obronaka obraslih smrekom i jasikom. Biljne i životinjske vrste zastupljene na ovom predelu daju veliki značaj ovom nacionalnom parku. U parku je nastanjena druga najveća kolonija belog pelikana, stado bizona, kao i losovi, vukovi, crni medvedi, lisice, orlovi, jeleni i veverice… Značaj ovog parka se ogleda i u istorijskom smislu jer su tu pronađeni ostaci Prvih naroda koji su naseljavali ove predele.
T-Rex discovery center
U mestu Istend je 1991. pronađen najpotpuniji skelet dinosaurusa tiranosaurs reks dugog 13 metara, kojeg su nazvali Skoti. Na mestu otkrića osnovan je centar koji privlači veliki broj turista u želji da vide kako izgleda skelet dinosaurusu , pored izloženog skeleta postoje razne turističke ture vezane za ostatke i iskopavanje ostataka.
Provincijski parkovi
Lac La Ronge je jedan od najvećih parkova u provinciji koji se nalazi u okviru sliva reke Čerčil na starim rutama trgovaca krznom. Veliki broj jezera omogućava brojne aktivnosti poput vožnje kajakom, ribolov ili plivanje, a postoje i razne ture gde može da se vidi najstarija građevina provincije – crkva Svetog trojstva i najveći vodopad u provinciji – Nistowiak.
Park Atabaska je poznat po velikim peščanim dinama. Park je osnovan kako bi se zaštitila ova jedinstvena geografska karakteristika, koja je ujedno i najsevernija aktivna formacija peščanih dina na svetu. Dine se protežu dužinom od oko 100 kilometara na južnoj obali jezera Atabaska koje se nalazi u severozapadnom delu provincije.
Provincijski park Klirvoter reke je jedan od predela prirode koji nude spektakularne pejzaže i aktivnosti za ljubitelje adrenalina. Neki delovi Klirvoter reke su nepredvidivi brzaci, u nekim reka laganije teče kroz šume smreke, dok negde njene obale čine veličanstveni kanjoni.
Muzeji
Gradovi Saskačevana nude brojne muzeje od kojih su najpoznatiji Remai galerija moderne umetnosti Saskačevana koji se nalazi u Saskatunu i čija se vrednost ne ogleda samo po izložbama i postavkama, već i sam muzej ima značajnu arhitektonsku vrednost.
RCMP centar je muzej u Ridžajni posvećen policijskim snagama Kanade. Muzej sadrži niz interaktivnih postavki vezanih za istorijat, razvoj i rad organa reda i izlaže niz predmeta, audio i video snimaka koji svedoče značaju i slavi policijskih snaga.
Royal muzej Saskačevana je muzej prirodnih nauka i istorije koji se nalazi u Ridžajni i posvećen je narodu i geografiji Saskačevana. Predstavlja prvi muzej koji je osnovan u Saskačevanu i veoma je vredan zbog fokusa na etnološki i istorijski razvoj provincije.
Mus Džo tuneli
U pitanju je mreža tunela nastalih početkom 20. veka koji se nalaze ispod grada Mus Džo. Nastali su kao skrovište kineskih radnika železnice, koji su se krili od vlasti koja im je nametnula dodatne poreze. Tuneli su takođe poznati i kao mesto gde se dvadesetih godina poznati američki gangster Al Kapone sastajao sa svojim saradnicima i nadgledao svoju operaciju krijumčarenja.