Alberta

Alberta, poznata i kao energentska provincija je jedna od 10 kanadskih provincija. Takođe je i jedna od tri prerijske provincije u Kanadi. Sa svojih oko 4.4 miliona stanovnika predstavlja četvrtu najnaseljeniju provinciju.

Nalazi se u zapadnom delu Kanade između provincija Britanska Kolumbija i Saskačevan, na severu se graniči sa Severozapadnom teritorijom, a na jugu sa američkom državom Montana. Glavni grad Alberte je Edmonton, dok je Kalgari najveći.

Istorija

Prvi doseljenici teritorija današnje Alberte su bila indijanska plemena koja su se na ove predele doselili krajem ledenog doba, pre oko 10.000 godina. Nakon dolaska evropskih doseljenika u 18. veku, većina starosedelačkih naroda je raseljena sa ovih prostora, međutim oni i danas predstavljaju značajan deo istorije ove provincije. Do sredine 19. veka teritorija današnje Alberte kao i veći deo Kanade su bili pod kotrolom kompanije Hadsons Bej koja se bavila trgovinom krznom, sve dok kanadska vlada nije kupila ovaj deo teritorije i pripojila ga Severozapadnoj teritoriji.

Alberta zvanično postaje odvojena kanadska provincija 1905. godine i tada dobija ime Alberta po kćerki kraljice Viktorije. U svojoj ranoj istoriji Alberta je uglavnom bila provincija farmera i rudara, sve do sredine 20. veka kada dolazi do energentskog buma, zbog čega je Alberta uspela da investira u ekonomiju i obrazovanje i stvori ekonomski jaku provinciju.

Industrija

Alberta je svetski lider u naftnoj i gasnoj industriji, ali je takođe i mesto brzo rastuće industrijske proizvodnje i uslužne ekonomije. Privredu Alberte pokreće energetska industrija koja je i glavni poslodavac ove provincije. Bez obzira na dugačak period visokog rasta, potencijali Alberte za ekonomsku ekspanziju i dalje postoje. Pored energenata, visok rast se odnosi i na druge privredne grane. Proizvodni sektor se udvostručio u prethodnoj deceniji, a inovacije podstiču nove industrije koje Albertu čine konkurentnom na globalnom tržištu. Pored nafte i gasa, šumarstvo predstavlja značajnu privrednu granu, kao i tradicionalne industrije poput poljoprivrede, stočarstva i pčelarstva koje pored privrednog imaju i veliki kulturni značaj. Brz ekonomski razvoj provincije je doprineo tome da je nivo nezaposlenosti u Alberti niži od prosečnog na nivou Kanade, što zajedno sa visokim životnim standardom Albertu čini popularnom destinacijom za imigrante.

Klima

Alberta je jedna od dve kanadske kontinentalne provincije, pa je u skladu sa tim klima Alberte pretežno kontinentalna. Zime su suve, hladne i sunčane, a leta topla i vlažna. Alberta ima dosta sunčanih sati u godini. Tokom zime, u jugozapadnom delu provincije se javlja topli Chinook vetar koji dolazi sa Rocky planina i koji može za samo sat vremena da podigne temperaturu za 20 stepeni. Sever provincije je pod uticajem hladne arktičke klime koja često stvara ekstremno hladne zimske uslove i svežija leta sa velikim količinama kiše.

Gradovi

Kalgari je najveći grad provincije Alberta i četvrti po velićini grad u Kanadi, ima populaciju od 1,2 miliona. Nalazi se na ušću reka Bou i Elbou u južnom delu pokrajine istočno od Rocky planina. Kalgari se rangira visoko po kvalitetu života, proglašavan je za najčistiji grad na svetu, kao i za jedan od najboljih gradova za život više puta. Privreda grada je fokusirana na naftnu industriju, finansije i visoku tehnologiju. Neke od najznačajnijih kanadskih kompanija imaju sedište u Kalgariju i sve više raste broj kompanija koje ovde vide šansu za rast i razvoj, što povećeva značaj Kalgarija u svetskoj ekonomiji. Kalgari se opisuje kao šarmatni, moderni i multikuturalni grad koji postaje jedna od omiljenih destinacija za imigrante.

Edmonton je glavni grad provincije Alberta i šesti najveći grad u Kanadi. Za nijansu manji od Kalgarija njegova populacija iznosi nešto više od million ljudi. Nalazi se u centralnom delu provincije na Severnoj Saskačevan reci. Edmonton je kulturna i obrazovna prestonica, kao i sedište organa vlasti. Takođe je poznat i kao kanadski grad festivala zbog velikog broja festivala i manifestacija koje organizuje tokom cele godine. U Edmontonu se nalazi i najveći muzej istorije u Kanadi – Fort Edmonton Park. Pored grada kulture, Edmonton se smatra i velikim industrijskim centrom i istraživačkim gradom zbog čega veliki broj tehnoloških giganta ima sedište u ovom gradu.

U manje gradove Alberte spadaju: Red Dir, Letbridž, Sent Albert…

Aktivnosti i atrakcije

Alberta predstavlja turističku destinaciju još od početka 20. veka, sa svim atrakcijama koje nudi. Turiste u ovaj region najviše privlači neverovatna priroda, mogućnosti za razne fizičke aktivnosti i sportove, zatim kulturne manifestacije i festivali kao i sportska takmičenja.

Nacionalni parkovi

Banf je najstariji nacionalni park i predstavlja planinski predeo pun glečera, ledenih polja, četinarskih šuma i legendarnih pejzaža. Banf je najposećenija lokacija u Alberti i mnogi ga smatraju najimpresivnijim nacionalnim parkom Kanade. Divlji svet parka je veoma bogat i nije iznenađujuće spaziti grizlija, losa ili vuka. Jezero Luiz je ključna karakteristika parka i veoma je poznata po svojoj tirkiznoj vodi, okolnim planinama i glečeru Viktorija. Drugo impresivno jezero parka je glacijalno jezero Morein, koje sa svojom okolinom i bojom stvara neverovatne pejzaže.

Nacionalni park Džasper, je najveći park u regionu Rocky planina, pun glečera, izvora, jezera i vodpada. U okviru parka se nalazi i Atabaska vodopad koji je poznat po velikoj snazi i količini vode, kao i kanjon Maligne koji je popularan među turistima zbog vodopada, fosila i jedinstvenog biljnog i životinjskog sveta.
Bogat i jedinstveni biljni i životinjski svet su razlozi da se ovi parkovi nađu na UNESCO listi svetske prirodne baštine.

Provincijski park dinosaurusa

Park se nalazi istočno od Kalgarija i predstavlja lokaciju koja je veoma bogata fosilnim ostacima dinosurusa. Zbog velikog značaja mesto je stavljeno na UNESCO listu svetske baštine. Lokacija predstvalja aktivnu zonu iskopavanja i do sada je pronađeno desetina različitih vrsta i stotinu skeleta.

Slična lokacija nalazi se u gradiću Dramheler koji je poznat i kao Grad dinosaurusa. U gradu se nalazi i jedinstveni Royal Tyrrell muzej paleontologije u kom su sakupljeni, sačuvani i izloženi fosilni ostaci i skeleti otkriveni u okolini koji svedoče o istoriji ovog regiona.

Calgary Stampede

Pored atrakcija prirode, veliki broj ljudi privlače i kulturne manifestacije poput godišnjeg festivala Stampede u Kalgariju posvećenog svim ljubteljima rodea, kantri muzike i divljeg zapada. Ovo je najveći događaj grada koji se odvija svakog jula i periodu od 10 dana postaje centar pažnje svih ljubitelja rodea.

West Edmonton Mall

U Edmontonu veliku pažnju privlači tržni centar West Edmonton Mall koji je jedno vreme bio najveći na svetu i koji nije samo mesto za kupovinu već je to kompleks koji sadrži i najveći zatvoreni zabavni park, veštačko jezero, klizalište, akvarijum sa nastupima…